استیبل کوین (Stable Coin) چیست؟ و چه کاربردهایی دارد؟

استیبل کوین چیست؟ و چه کاربردهایی دارد؟ یکی از ویژگیهای بارز ارزهای دیجیتال، بیثباتی و نوسان آنهاست؛ شاید برایتان جالب باشد که بدانید نوعی از ارزهای دیجیتال خلق شدهاند که از این قائده مستثنی هستند. از استیبل کوینها حرف میزنیم.
استیبل کوین (Stable Coin) به کلاس جدیدی از ارزهای دیجیتال گفته میشود که عمدتا قیمت ثابتی داشته و توسط یک کلاس دارایی دیگر، مانند ارزهای فیات یا طلا، پشتیبانی میشوند.
علاقه و توجه به استیبل کوینها روزبهروز بیشتر میشود، چرا که ترکیبی از دنیای ارزهای سنتی و ارزهای دیجیتال هستند؛ آنها انجام تراکنش لحظهای، امنیت و حریم خصوصی ارزهای دیجیتال و قیمت ثابت و بدون نوسان ارزهای فیات را با هم دارند.
چرا استیبل کوین ها به وجود آمدند؟
هرچند که بیت کوین همچنان محبوبترین ارز دیجیتال در سطح جهان است، اما مشکل اصلی نوسانات زیاد، نقطه ضعف این ارز دیجیتال است.
موارد بارزی برای این نکته وجود دارد؛ مثلا زمانی که قیمت بیت کوین در سال 2017 از حدود 20.000 دلار به زیر 11.000 دلار سقوط کرد.
وقتی صحبت از نوسانات قیمت بیت کوین در میان باشد، حتی قیمتهای روزانه نیز میتوانند تغییرات عجیبی داشته باشند؛ اصلا بعید نیست اگر در عرض چند ساعت قیمت بیت کوین تا 10 درصد نیز جابهجا شود.
این حد از نوسانات قیمت در بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال موجب شده است که آنها برای استفاده روزانه عموم مردم مناسب نباشند.
در واقع یک ارز، باید به عنوان یک واسطه پولی و یک روش ذخیره ارزش عمل کند؛ بنابراین ارزش آن باید در افقهای طولانی مدت نسبتا ثابت بماند. اگر کاربران مطمئن نباشند که آیا فردا توانایی خرید آن را دارند یا نه؛ از پذیرش آن خودداری میکنند.
در حالت ایدهآل، یک کوین دیجیتال باید قدرت خریدش را ثابت نگه دارد و کمترین میزان نوسان را داشته باشد. این حالت باید بهگونهای باشد که کاربر به جای ذخیره آن، تمایل به مصرف کردنش داشته باشد. استیبل کوین ها راه حلی برای پاسخ به این شرایط ایدهآل هستند.
دلایل ثبات قیمت استیبل کوین ها چیست؟
دو دلیل اصلی ثبات قیمت ارزهای فیات، ذخایری است که از آنها حمایت میکند و انجامِ اقداماتِ به موقع توسط مقامات کنترلکننده آن، مانند بانکهای مرکزی. از آنجا که ارزهای فیات به دارایی زیربنایی، مانند ذخایر طلا یا فارکس که به عنوان وثیقه عمل میکنند، وابسته هستند، قیمتهای آنها از نوسانات شدید قیمت در امان میماند.
حتی در بعضی از شرایط استثنایی که قیمت ارزهای فیات ممکن است به شدت دچار نوسان شود، مقامات کنترلکننده به سرعت وارد عمل شده و عرضه و تقاضا را مدیریت میکنند تا از نوسانات قیمت جلوگیری شود. بخش عمدهای از ارزهای دیجیتال فاقد این دو ویژگی اصلی هستند؛ آنها ذخیرهای ندارند که ارزشهای آنها را پشتیبانی کند و هیچ مرجع مرکزی برای کنترل قیمتها در صورت لزوم، وجود ندارد. استیبل کوین ها در این میان در تلاش هستند تا فاصله میان ارزهای فیات و ارزهای دیجیتال را پر کنند.
انواع استیبل کوین ها کدام هستند؟
- استیبل کوین با پشتوانه ارزهای فیات: استیبل کوین های دارای پشتوانه فیات، ذخیره ارز فیاتی مانند دلار آمریکا را به عنوان وثیقه برای انتشار تعداد مناسب کوینهای رمزنگاری شده، حفظ میکنند. شکلهای دیگر این پشتوانه میتواند شامل فلزات گرانبها مانند طلا یا نقره و همچنین کالاهایی مانند نفت باشد، اما بیشتر استیل کوین های پشتیبانی شده توسط ارزهای فیات، از ذخایر دلاری استفاده میکنند.
این قبیل ذخایر توسط سرپرستان مستقل نگهداری میشوند و به طور مرتب برای رعایت الزامات لازم ممیزی میشوند. “Tether” (USDT) و “TrueUSD” کوینهای دیجیتال محبوبی هستند که ارزشی معادل یک دلار آمریکا دارند و توسط سپردههای دلاری پشتیبانی میشوند.
- استیبل کوین با پشتوانه کریپتو: استیبل کوینهای دارای پشتوانه کریپتو، توسط سایر ارزهای دیجیتال پشتیبانی میشوند. از آنجا که ارز دیجیتال ذخیره نیز ممکن است مستعد نوسان بالا باشد، این استیبل کوین ها بیش از سایرین تحت پشتیبانی قرار میگیرند؛ یعنی تعداد بیشتری از توکنهای دیجیتال به عنوان ذخیره برای انتشار تعداد کمتر استیبل کوین ها نگهداری میشوند.
به عنوان مثال، 2،000 دلار اتر ممکن است به عنوان ذخیرهای برای انتشار 1000 دلار استیبل کوین با پشتوانه کریپتو نگهداری شود که تا 50 درصد از نوسانات ارز ذخیره شده (اتر) را در خود جای میدهد. ممیزیها و نظارتهای مکرر به ثبات قیمت میافزاید. “DAK MakerDAO” با پشتیبانی اتریوم، در برابر دلار آمریکا قرار گرفته و اجازه میدهد از سبدی از داراییهای کریپتو به عنوان ذخیره استفاده شود.
- استیبل کوین با پشتوانه کالا و دارایی: استیبل کوین ها با پشتوانه کالا توسط سایر داراییهای قابل تعویض مانند فلزات گرانبها پشتیبانی میشوند. متداولترین کالایی که به عنوان پشتوانه به کار برده میشود، طلا است؛ با این وجود، استیبل کوینهای دیگری نیز وجود دارند که توسط نفت، املاک و فلزات گرانبها دیگر پشتیبانی میشوند.
دارندگان استیبل کوین با پشتوانه کالا، در اصل دارایی محسوسی دارند که ارزشی واقعی دارد. چیزی که اکثر ارزهای دیجیتال فاقد آن هستند. این کالاها حتی میتوانند ارزش خود را در طول زمان افزایش دهند؛ این نکته موجب افزایش انگیزه مردم برای استفاده از این کوینها میشود.
در مورد استیبل کوین ها با پشتوانه کالا، هرکسی در جهان میتواند به طور مستقل روی فلزات گرانبها مانند طلا یا حتی املاک و مستغلات در سوئیس سرمایهگذاری کند. برخی از این نوع داراییها عموما فقط به ثروتمندان اختصاص داده شده است، اما استیبل کوینها امکانات جدیدی را برای سرمایهگذاری افراد عادی در سطح جهانی باز میکنند.
به عنوان مثال، “Digix Gold” (DGX) یک توکن ERC-20 (ساخته شده در شبکه اتریوم) با پشتوانه طلای فیزیکی است که در آن هر DGX نشاندهنده 1 گرم طلا است. این طلا در طاق سنگاپور ذخیره میشود و هر 3 ماه یکبار برای اطمینان از شفافیت، مورد بررسی قرار میگیرد. سازندگان DGX ادعا میکنند «دسترسی به طلا را دموکراتیک کردهاند.» دارندگان DGX حتی میتوانند شمشهای فیزیکی طلا را ذخیره کنند؛ برای انجام این کار تنها لازم است به طاق سنگاپور بروند.
- استیبل کوین های بدون پشتوانه: استیبل کوین های بدون پشتوانه، از هیچگونه ذخیرهای استفاده نمیکنند، اما شامل مکانیزمی مانند بانک مرکزی برای حفظ ثبات قیمت هستند. به عنوان مثال، بیسکوین (Basecoin) متصل به دلار، از مکانیسم اجماعی برای افزایش یا کاهش عرضه توکنها بر اساس نیاز موجود استفاده میکند.
چنین اقداماتی شبیه به چاپ اسکناس از سوی بانک مرکزی برای حفظ ارزش پول فیات است. این میتواند با اجرای یک قرارداد هوشمند روی یک پلتفرم غیرمتمرکز، که میتواند به صورت مستقل اجرا شود، محقق شود.
از استیبل کوین ها چه استفادهای میشود؟
از استیبل کوینها در موارد بسیار زیادی استفاده میشود که به این صورت به تحقق هدف اصلی آن، که استفاده در تراکنشهای روزانه است، کمک میکند. برخی از این موارد را در لیست زیر نام میبریم.
- دارایی ایمن (Safe Haven)
استیبل کوین طوری طراحی شده است که در هر دورهای پایدار باقی بماند. این ویژگی، استیبل کوین را به یک دارایی امن ایدهآل تبدیل میکند، زیرا بر خلاف ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، که میتوانند هر روز از نظر قیمت نوسانات چشمگیری داشته باشند، فردی که از استیبل کوین برای ذخیره ارزش استفاده میکند، با خطر از دست دادن دارایی روبهرو نیست، به خصوص به این دلیل که داراییهای خود را کاملاً تحت کنترل دارد.
اخیرا در بحران اقتصادی و سیاسی اخیر ونزوئلا که مردم را به خروج از کشور مجبور کرده است، دیده شده که مردم برای حفظ ارزش داراییهایشان به ارزهای دیجیتال، به خصوص استیبل کوین ها، روی آوردهاند.
- مبادلات
هزینههای فعالیتهای “On-Off ramps”، استیبل کوین را به یک راه حل اصلی برای صرافیها و معاملهگران موسسهای تبدیل کرده است که تمایل دارند بدون نقد کردن تمام ارزهای دیجیتالشان، ریسک بازار کریپتو را برای خودشان کاهش دهند. تتر (Tether)، بزرگترین ارز ثابت با سرمایه بازار، در 40 درصد از معاملات در بایننس و 80 درصد از معاملات در “Huobi”، که دوتا از بزرگترین صرافیهای جهان هستند، استفاده میشود.
- پرداخت
با رونمایی وال مارت (Walmart) از ثبت اختراع برای استیبل کوین خود، پرداختها یکی از موارد اصلی استفاده از استیبل کوینها در سالهای آینده خواهد بود. کسب و کارها از پذیرفتن استیبل کوین ها به عنوان یک روش پرداخت، سود میبرند؛ زیرا با انجام این کار، کارمزدهای تراکنشهای 2 تا 3 درصدی را که توسط واسطههای موسسات مالی اعمال میشود، دور میزنند. علاوه بر این، لیبرای فیسبوک (Facebooks Libra) آماده پرداخت در سطح جهانی است، از مزایای پرداخت کارمزدهای کمتر که توسط تکنولوژی بلاکچین اعمال میشود، بهره میبرد.
- حواله
پرداختهای برونمرزی و حواله، از جمله مشکلاتی هستند که کارگران خارج از کشور هنگام تلاش برای ارسال پول به خانه، با آن مواجه میشوند. ارسال پول در سطح بینالملل هزینههای بالایی دارد.
به عنوان مثال، اکثر کارگران مهاجر در آسیا ماهانه تقریباً 200 دلار به خانه خود میفرستند، اما باید 12 دلار هزینه انتقال بینالمللی بپردازند. راه حلهای توسعهیافته بلاک چین، مانند “Ripple’s xRapid” (XRP) ، نشاندهنده قابلیت استفاده از بلاک چین در حل مشکل حواله است. با این حال، استیبل کوینها میتوانند به دلیل ثبات ذاتی قیمت، هزینهها را حتی بیشتر از این نیز کاهش دهند.
- حقوق و دستمزد
در نوامبر سال 2018، شرکت حمل و نقل ژاپنی “Nippon Yusen Kaisha” برنامههایی را برای پرداخت حقوق کارگران خود با استفاده از استیبل کوینهای وابسته به دلار معرفی کرد. این اولین بار در استفاده از استیبل کوین برای پرداخت حقوق و دستمزد بود.
این اقدام مدیریت امور مالی کارگران دریانوردی را آسان میکند، همچنین ارسال و تبدیل پول به ارزهای محلی خود را به یک فرایند سادهتر و کم هزینهتر، تبدیل میکند.
کارگران از کشورهای مختلف آمدهاند و مرتباً از کشوری به کشور دیگر تراکنشهای مالی دارند. با استفاده از استیبل کوین ها برای حقوق و دستمزد، این هزینههای بینالمللی به طرز چشمگیری کاهش مییابند.
- توافقات و تسویه حسابها
هنگامی که تسویه حسابها پرداخت میشوند، اغلب بلافاصله تحویل داده نمیشوند، زیرا مشمول ساعات عادی بانک هستند. با این حال، استیبل کوینها هر روز هفته به شکل 24 ساعته کار میکنند؛ چون عملکرد آنها روی بلاکچین انجام میشود، نه یک موسسه مالی متمرکز با ساعت کاری.
بنابراین، گروههایی که از شهرکها حقوق دریافت میکنند، میتوانند پول خود را فوراً از طریق استیبل کوین دریافت کنند.
- سپردهگذاری
استیبل کوین ها از طریق قراردادهای هوشمند که به طور برنامهریزیشده، شرایط سپردهگذاری را ارزیابی میکنند، فرآیند سپردهگذاری را بدون نیاز به واسطههای نهادی، کاملاً خودکارسازی میکنند. از آنجا که قراردادهای هوشمند با استفاده از استیبل کوین در بلاک چین اجرایی میشوند، به طور کامل و عمومی قابل ممیزی هستند.
علاوه بر این، استیبل کوین ثبات قیمت را برای تضمین قراردادهای هوشمند فراهم میکند. این نکته برای قراردادها و سرمایهگذاریهای بزرگ که در صورت نوسان قیمت، ضررهای قابل توجهی را متحمل میشوند، بسیار حائز اهمیت است.
- وامدهی
وامدهی در استیبل کوینها، در حال حاضر یکی از پردرآمدترین فرصتها برای سرمایهگذاران وامدهی است که نرخ بهره دو رقمی را ارائه میدهند. این تقاضا با تقاضای عظیم نهادی برای وامهای استیبل کوین، که به استفاده از استیبل کوین در معاملات برمیگردد، تأمین میشود.
در مقایسه با حسابهای پس انداز ارائه شده توسط بانکها که حداکثر آن به 2.15 “APY” میرسد، بازده استیبل کوین در سیستم عاملهای وامدهی رمزنگاری غیرمتمرکز، میتواند تا 15 درصد نیز باشد.
- بانکداری جایگزین
18 میلیون آمریکایی به حساب بانکی دسترسی ندارند. با این حال، تنها وسیله لازم برای داشتن حساب بانکی استیبل کوین، دسترسی به اینترنت است. کاربران به وسیله استیبل کوین داراییهای خود را تحت نظارت کامل دارند و مشمول نقص یا ساعات محدود بانک نمیشوند.
همچنین مشاغلی وجود دارند که به دلایلی نمیتوانند حساب بانکی شرکت را باز کنند؛ این مشاغل نیز از استیبل کوین به عنوان روشی برای بانکداری جایگزین سود میبرند و این امکان را دارند تا داراییهای خود را به طور ایمن ذخیره کنند.
- قدرت بخشیدن به برنامههای غیرمتمرکز
برنامههای غیرمتمرکز با یکپارچهسازی پرداخت، معمولاً توکن اصلی بستری را که روی آن اجرا میشوند (مانند اتر)، میپذیرند؛ اما از آنجا که قیمت اتر متغیر است، پرداختهایی که سازندگان برنامههای غیرمتمرکز دریافت میکنند، تابع قیمت متغیر بازار است.
در صورت عدم دریافت بودجه کافی از کاهش قیمت پرداخت، این نکته میتواند بر توسعه و تداوم این برنامههای غیرمتمرکز تأثیر بگذارد.
استیبل کوین ها این امکان را ایجاد میکنند تا یک اکوسیستم کاربردی غیرمتمرکز، قویتر باشد، زیرا میتواند به عنوان یک روش پرداخت پایدار برای برنامههای غیرمتمرکز مورد استفاده قرار گیرد.
مزایای استیبل کوین ها کوین چیست؟
استیبل کوین ها به دلیل بهرهمندی از ثبات قیمتی ارزهای فیاتی و مزایای تکنولوژی ارزهای دیجیتال، در موارد زیادی استفاده میشوند.
سرعت بیشتر: استیبل کوین فرایندهای مالی مختلف را سریعتر میکند. تسویه حساب و بانکداری با استیبل کوین امکان تراکنش در تمام ساعات را فراهم میکند، زیرا بلاک چین مستقل از یک موسسه مرکزی با ساعات تعیین شده، عمل میکند.
کارمزد کمتر: هزینه پردازش کارت اعتباری در شرکتهای بزرگ کارت اعتباری مانند “Visa” ، “MasterCard” و “AmEx” به طور متوسط حدود 2 درصد در هر تراکنش است.
به همین دلیل، بسیاری از مشاغل کوچکتر برای خرید کارت اعتباری از مشتریان هزینه بیشتری میگیرند، استفاده از کارتهای خاص با کارمزد بالاتر را ممنوع میکنند یا حتی فقط پول نقد دریافت میکنند.
با این حال، این هزینههای بالای معامله را میتوان با استفاده از استیبل کوینها دور زد، به این ترتیب هم برای مشاغل و هم برای مشتریان ارزش ایجاد میشود.
بدون مرز: توانایی ارزهای دیجیتال برای ذخیره ارزش ناشناس و بدون مرز، اثبات شده و برای میلیونها نفر یک ضرورت واقعی است. در ونزوئلا، مردم نمیتوانند با پول فیات خود از کشور فرار کنند. آنها نمیتوانند آن را به صورت بینالمللی از طریق بانکهای خود ارسال کنند و نمیتوانند پول خود را به صورت فیزیکی با خود حمل کنند، زیرا در مرزها از آنها گرفته میشود. به این ترتیب، مردم ونزوئلا به بیت کوین روی آوردهاند.
با این حال، استیبل کوین ها ارزش بسیار بهتری نسبت به بیت کوین و «بولیوار» ارائه میدهند، زیرا استیبل کوین ها مشمول بازارهای سوداگرانه یا تورم شدید نیستند.
شفافیت: هر کسی که به اینترنت دسترسی دارد، میتواند تراکنشهای بلاک چین را از طریق مرورگر بلاک چین مشاهده کند. همچنین، استیبل کوین ها میتوانند شفافیت کاملی را در فرآیند پشتیبانی، از طریق ممیزیهای منظم، ارائه دهند که این امر به طور پایدار انجام میشود.
قابل برنامهریزی: از آنجا که استیبل کوین ها اساساً از کد تشکیل شدهاند، با تغییر نیازها میتوان ویژگیهایی به آنها اضافه کرد. به عنوان مثال، برنامههای وفاداری را میتوان در استیبل کوین های مارکدار، مانند استیبل کوین آینده والمارت، ایجاد کرد.
با ایجاد برنامههای وفاداری بر روی استیبل کوین برند یک شرکت، وفاداری مستقیماً در تجربه کاربر ادغام میشود. کاربران به راحتی میتوانند موجودی استیبل کوین و پاداشهای وفاداری خود را در یک برنامه واحد بررسی کنند و کارتهای پاداش ناخوشایند را کنار بگذارند.
ادغام استیبل کوین با برنامههای وفاداری، تجربه مشتری راحت را در بازار وفاداری اشباع شده که راحتی در آن مهم است، ایجاد میکند.
بزرگترین استیبل کوین های بازار ارزهای دیجیتال، کدام است؟
- تتر (Tether)
به دلیل اینکه این کوین پشتوانه دلاری دارد، محبوبترین استیبل کوین دنیا شناخته شده است. این استیبل کوین همچنین توسط طلا، ارزهای سنتی و معادلهای پول نقد پشتیبانی میشود.
این ارز همچنین به دلیل امنیت و یکپارچگی با پلتفرمهای ارزهای فیات محبوبیت دارد.
- دلار واقعی (True USD)
USD واقعی (همچنین به عنوان “TrueUSD” نشان داده میشود) 100درصد توسط دلار آمریکا پشتیبانی میشود و یکی استیبل کوین های بازار با بیشترین میزان نقدینگی است.
این کوین هزینههای معاملاتی کمتری نسبت به نقل و انتقال ارز فیات و نرخ بهره بالاتر برای موجودی ذخیره شده، ارائه میدهد.
- پاکسوس استاندارد (Paxos Standard)
هدف استاندارد Paxos حفظ برابری یک به یک با دلار آمریکا است. این به عنوان پاسخی برای جنجال چاپ تتر ایجاد شد که باعث شد تتر به دلیل ادعای تأیید نشده مبنی بر اینکه 1.8 میلیارد دلار نزد “Deltec Bank & Trust Ltd” برای حمایت از استیبل کوین خود نگه داشته شده بود، مورد انتقاد قرار گیرد.
- کوین یواسدی (USD Coin)
این یک استیبل کوین است که توسط “Coinbase”، بزرگترین صرافی ارزدیجیتال جهان و بزرگترین دارنده مبادلهکننده بیت کوین، پشتیبانی میشود.
این کوین که در سال 2017 ایجاد شده است،به صورت کامل توسط دلار آمریکا پشتیبانی میشود.
- بایننس یواسدی (Binance USD)
صرافی بزرگ بایننس نیز یک دلار بایننس منتشر کرد که به دلار آمریکا به صورت یک به یک وابسته است.
طراحی Binance USD برای انواع مختلف تجارت مفید است و سرعت بالایی در معاملات دارد. تأیید خدمات مالی ایالت نیویورک برای Binance USD نیز عامل مهمی برای افزایش اعتبار آن است.
جالب اینجاست که Binance USD مزایای مهمی را ارائه میدهد که بیشتر آنها با پاکسوس استاندارد مشترک هستند. کاربران برای ایجاد یا نقد Binance USD نیازی به هزینه اضافی ندارند. مهمتر از همه، Binance USD برای افرادی که علاقهمند به استفاده از صرافی بایننس برای معاملات ارزهای دیجیتال هستند، شرایط مناسبی را فراهم میکند.
نتیجهگیری
بهترین جنبه استیبل کوین به وضوح در نام آنها مشهود است؛ یعنی «ثبات». آنها میتوانند نقش مهمی در پیشبرد پذیرش ارزهای دیجیتال ایفا کنند. استیبل کوین میتواند به افراد و مشاغل اجازه دهد تا بر نگرانیهای مربوط به نوسانات ارزهای دیجیتال غلبه کنند.
در طول زمان هدف برخی از ارزهای بزرگ دنیا مانند بیتکوین تغییر کرده و بیشتر به روشی برای ذخیره ارزش تبدیل شده است. دلیل این موضوع نیز تا حد زیادی میتواند قابل بررسی باشد؛ نوسانات قیمت در ارزهای دیجیتال به قدری زیاد بوده که هدف آنها را تغییر داده است.
حال استیبل کوینها با دشاتن ثبات قیمت میتوانند هدف غایی ارزهای دیجیتال را محقق کرده و بیش از پیش در مبادلات و مصارف روزانه استفاده شوند.
منابع:
flexiple.com
نویسنده: مهشید ربیعی