فناوری رمزارز و بحران افغانستان
همچنان که بحران افغانستان پس از سقوط کابل تداوم دارد، مدافعان رمزارز در داخل و خارج این کشور این پرسش را مطرح کرده‌اند که آیا توکن‌هایی مانند بیتکوین می‌تواند به مردم افغانستان در مبارزه علیه خشونت و قوانین سرکوبگر طالبان کمک کند؟
در هفته‌های اخیر دنیا رویدادهای وحشت‌آوری را شاهد بود. اما میان این وحشت‌زدگی این امید وجود دارد که توکن‌های دیجیتال بتوانند به ابزاری برای مبارزه با خشونت تبدیل شوند.
“CNBC” داستان فرهان هوتاک (Farhan Hotak)، تریدر رمزارز 22 سالۀ افغانستانی را که در بایننس فعالیت دارد، روایت می‌کند:
اگرچه کیف پول رمزارز به او کمک نمی‌کند که امشب شام داشته باشد، با وجود این به او این آرامش را می‌دهد که بخشی از ثروت او در برابر بی‌ثباتی اقتصادی امنیت دارد.
نویسندگان این گزارش به این موضوع اشاره می‌کنند که رمزارز همچنین وعده‌های بزرگتری را می‌دهد و آن دسترسی به اقتصاد جهانی از درون افغانستان و محافظت در برابر تورم است.
داده‌های گوگل ترند نشان می‌دهد که جستجوی واژه‌های کریپتوکارنسی و بیت کوین و بایننس در نقاط مختلف جهان افزایش یافته است. این موضوع هم در جستجو به زبان انگلیسی در این کشور صادق است و هم در جستجو به زبان‌هایی چون فارسی.
اکثراً در افغانستان ترجیح می‌دهند که توجه به فعالیت‌های آن‌ها در حوزۀ رمزارز جلب نشود. هوتاک در اینباره توضیح می‌دهد: اجتماع رمزارز در افغانستان هنوز خیلی کوچک است، و هرکسی که در این زمینه فعال است می‌خواهد تا زمانی که شرایط درست شود، مخفی بماند.
اما داده‌های شاخص “Global Crypto Adoption” در سال 2021 نشان می‌دهد که افغانستان در میان 154 کشور به ردۀ 20 صعود کرده است. در سال 2020، پذیرش کریپتو بسیار کم بود، تا جایی که این کشور حتی در فهرست نبود. تحلیل‌گران گزارش می‌دهند که این پذیرش عمدتا میان تریدرهای همتا به همتا رخ داده است.
البته برخی نیز اشاره کرده‌اند که ایالات متحد آمریکا ممکن است با هدف کنترل جریان سرمایه به طالبان، جلوی این فعالیت‌های زیرزمینی رمزارز را بگیرد.
آندریا اوسالیوان (Andrea O’Sullivan) مدیر مرکز فناوری و نورآوری در موسسۀ “James Madison” اشاره می‌کند که تسلط طالبان می‌تواند توجیهی برای کنترل بیشتر بر رمزارز باشد و این به مردم بی‌گناه افغانستان ضربه خواهد زد. به نظر او استفاده از پول دیجیتال برای حفظ حریم خصوصی و امنیت باید جزئی از حقوق اساسی بشر تلقی شود و ما باید از آن دفاع کنیم.
هم‌اکنون آمریکا، روسیه و چین دربارۀ نیاز به مبارزه علیه تروریسم و قاچاق موادمخدر صحبت می‌کنند و بسیاری از رهبران جهان نیز بیتکوین و توکن‌های دیگر را در این زمینه متهم کرده‌اند؛ در نتیجه احتمال ممنوعیت بین‌المللی دربارۀ رمزارزها دور از انتظار نیست. چنان که گزارش‌ها حاکی از آن است که کشت خشخاش در مناطق تحت اختیار طالبان، پس از به قدرت رسیدن این گروه افزایش یافته است.
مجموعا به قدرت رسیدن طالبان برای بسیاری از کارآفرینان حوزۀ رمزارز ترسناک بوده است و این موجب شده بسیاری از افراد فعال در این حوزه قصد ترک وطن کنند. رویترز در اینباره روایت محمدعلی را بازتاب می‌دهد که فارغ التحصیل علوم کامپیوتر، یک رمزنگار تازه کار و یوتیوبر است. محدعلی می‌گوید:
من در حال برنامه‌ریزی برای استخراج بیت کوین و اتر بودم. اما همه چیز تغییر کرد و طالبان افغانستان را تصرف کرد.
محمد علی فردای روز این گفتگو در استان بیتلیس ترکیه، به همراه 50 افغانستانی دیگر به عنون مهاجر غیرقانونی دستگیر شد.
البته روایت‌های مثبت‌تر و خوش‌بینانه‌تری نیز وجود دارند.
برای مثال رویا محبوب، مدیرعامل و بنیانگذار شرکت نرم‌افزار “Afghan Citadel” در شهر هرات، در مصاحبه‌ای گفت که طی هفته‌های گذشته بیتکوین به بسیاری از افغانستانی‌ها کمک کرده است، چه کسانی که از کشور فرار کردند و نیاز داشتند که دارایی خود را به همراه ببرند و چه کسانی که در کشور هستند و نیاز داشتند که جایگزینی برای ارز فیات افغانی داشته باشند.
محبوب خود را متعهد می‌داند که در سال‌های آتی به تعداد هرچه بیشتری از مردم افغانستان آموزش دهد. به نظر او بیت کوین می‌تواند مسائل مالی را به هنگام بحران حل کند.
منبع: cryptonews.com
