یونی سواپ (Uniswap) چیست؟ با پلتفرم محبوب غیرمتمرکز جهان آشنا شوید

اگر به پلتفرمهای غیرمتمرکز علاقه دارید، قطعا یونی سواپ (UniSwap) ارزش بررسی کردن را دارد؛ به خصوص آنکه در مدت اخیر این پلتفرم محبوبیت بیشتری پیدا کرده است.
به طور خلاصه، به عبارت دیگر، یونی سواپ یک صرافی و پلتفرم غیرمتمرکز و پروتکلی برای نقدینگی است که مبادلهکنندگان میتوانند توکنهای اتریوم خود را روی این پلتفرم به توکنهای دیگر تبدیل کنند؛ بدون اینکه نیاز به اعتماد به شخص سومی وجود داشته باشد.
به علاوه، در این پلتفرم هر کسی میتواند داراییهای کریپتوی خود را به استخرهای نقدینگی به شکل وام ارائه کند. در ازای ارائه کردن این دارایی به استخرها نقدینگی، به آنها سود تعلق میگیرد.
همچنین، این صرافی توکن مخصوص به خود، یعنی توکن “UNI” را نیز دارد که از محبوبیت بالایی بین کاربران برخوردار است. این توکن در زمان نوشتن این مطلب، رتبه 11ام را در بازار ارزهای دیجیتال دارد.
بعد از این تعریف کوتاه، برای آشنایی بیشتر با یونی سواپ (UniSwap) و درک بهتر نحوه عملکرد توکن آن، در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
صرافی یونیسواپ چیست؟
پروتکل یونیسواپ توسط هایدن آدامز (Hayden Adams) در سال 2018 روی بلاکچین اتریوم ایجاد شد، اما فناوری زیربنایی که از اجرای آن الهام گرفته است، ابتدا توسط بنیانگذار اتریوم، ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) توضیح داده شد.
ساخته شدن پلتفرم روی بلاکچین اتریوم باعث میشود که این پلتفرم با تمام توکنهای ERC-20 و زیرساختهای آن مانند خدمات کیف پولی مثل “MetaMask” و “MyEtherWallet” سازگار باشد.
به طور کلی، این صرافی، یک صرافی رمزنگاری غیر متمرکز پیشرو است که بر روی بلاک چین اتریوم اجرا میشود. یونی سواپ یک صرافی کاملاً متفاوت و غیرمتمرکز شناخته میشود. به این معنی که متعلق به یک واحد مشخص نبوده و توسط یک واحد خاص اداره نمیشود. این صرافی از نوع معاملاتی نسبتاً جدیدی به نام «پروتکل نقدینگی خودکار» استفاده میکند.
به طور سادهتر بگوییم؛ اکثر قریب به اتفاق معاملات رمزنگاری در صرافیهای متمرکزی مانند “Coinbase” و “Binance” انجام میشوند. این پلتفرمها توسط یک مقام واحد (شرکتی که صرافی را اداره میکند) اداره میشود. درنتیجه از کاربران میخواهد وجوه خود را تحت کنترل آنها قرار دهند و از یک سیستم دفتر سفارش سنتی برای تسهیل معامله استفاده کنند. اما در یونیسواپ چنین نیست.
این صرافی همچنین یک پلتفرم کاملاً منبع باز است؛ به این معنی که هر کسی میتواند کد آن را برای ایجاد صرافی غیرمتمرکز خود کپی کند. منبع باز بودن این پلتفرم حتی به کاربران این امکان را میدهد تا توکنهای جدید را در صرافی، به صورت رایگان لیست کنند.
صرافیهای متمرکز معمولی سودمحور هستند و هزینههای بسیار بالایی را برای لیست کردن کوینهای جدید دریافت میکنند، بنابراین این نکته خود به تنهایی یک تفاوت قابل توجه است.
از آنجا که یونی سواپ یک صرافی غیر متمرکز (DEX) است، این بدان معناست که کاربران در همه حال کنترل وجوه خود را حفظ میکنند. همانطور که بالاتر گفتیم، این نکته کاملا برعکس صرافیهای متمرکز است که از معاملهگران میخواهند کنترل کلیدهای خصوصی خود را کنار بگذارند تا سفارشات به جای آنکه روی بلاچین اجرا شوند،در پایگاه داده داخلی ثبت شوند، که این نکته زمان و هزینه بیشتری میطلبد.
با حفظ کنترل کلیدهای خصوصی، خطر از دست دادن داراییها در صورت هک شدن صرافی، از بین میرود. طبق آخرین آمار و ارقام، در زمان نوشتن این مطلب یونی سواپ چهارمین پلتفرم بزرگ مالی غیرمتمرکز (DeFi) بوده و بیش از 3 میلیارد دلار دارایی رمزنگاری شده در پروتکل آن قفل شده است.
یونی سواپ چطور کار میکند؟
یونی سواپ توسط یک طراحی به نام “Constant Product Market Maker” که یک مدل به نام “Automated Market Maker (AMM)” است، شکل گرفت.
بازارسازان خودکار (Automated Market Makers)، قراردادهای هوشمند دارای ذخایر نقدینگی هستند که معاملهگران میتوانند با آن معامله کنند. این ذخایر توسط تامینکنندگان نقدینگی تامین میشوند.
هرکسی که ارزش معادل دو توکن را در استخر سپردهگذاری کند، میتواند تامینکننده نقدینگی باشد. در مقابل، معاملهگران هزینهای را به استخر میپردازند که با توجه به سهم آنها از استخر، بین ارائهدهندگان نقدینگی توزیع میشود.
تامینکنندگان نقدینگی با واریز به ارزش معادل دو توکن، بازار ایجاد میکنند. این دو توکن میتواند ETH و یک رمز ERC-20 یا دو توکن ERC-20 باشد. این استخرها معمولاً از استیبل کوینهایی مانند “DAI” ، “USDC” یا “USDT” تشکیل شدهاند، اما لازم نیست همیشه اینطور باشد.
در مقابل، ارائهدهندگان نقدینگی «توکنهای نقدینگی» (Liquidity Tokens) دریافت میکنند که نشاندهنده سهم آنها از کل حجم نقدینگی است. این توکنهای نقدینگی را میتوان بابت سهمی که در مجموعه نشان میدهند، بازخرید کرد.
برای درک بهتر، جفت رمزارز ETH/USDT را در نظر میگیریم. فرض کنید که بخش ETH استخر را x و بخش USDT را y بنامیم. یونی سواپ این دو مقدار را میگیرد و برای محاسبه کل نقدینگی در استخر، آنها را ضرب میکند. اگر این فرایند را k بنامیم، ایده اصلی پشت یونی سواپ این بوده است که k باید ثابت بماند، به این معنی که نقدینگی کل در استخر ثابت میماند. بنابراین، اگر بخواهیم نقدینگی کل را به شکل یک فرمول کلی درآوریم:
بنابراین وقتی کاربری تمایل به معامله دارد، چه اتفاقی میافتد؟
فرض کنید آلیس با استفاده از استخر نقدینگی
شایان ذکر است که این مدل مقیاس خطی ندارد. در واقع، هرچه ترتیب بزرگتر باشد، تعادل بین x و y بیشتر تغییر میکند. این بدان معناست که سفارشات بزرگتر در مقایسه با سفارشات کوچکتر گرانتر شده و منجر به لغزش بیشتر میشوند. همچنین به این معنی است که هرچه حجم نقدینگی بزرگتر باشد، پردازش سفارشات بزرگتر آسانتر است. چرا؟ چون در این حالت، تغییر بین x و y کوچکتر میشود.
یونی سواپ V3 چیست؟
فناوری یونی سواپ تاکنون چندین بار تکرار شده است. به احتمال زیاد، اگر از یونی سواپ استفاده کردهاید، از “Uniswap v2” استفاده کردهاید. با این حال، همیشه پیشرفتهای جدیدی در خط وجود دارد. بهتر است مرور کوتاهی روی V3 داشته باشیم.
بهرهوری سرمایه در یونیسواپ V3 چطور اتفاق میافتد؟
یکی از مهمترین تغییرات همراه با Uniswap v3، مربوط به بازده سرمایه است. اکثر AMMها از نظر سرمایه بسیار ناکارآمد هستند؛ به این معنا که بیشتر وجوهی که در هر لحظه در آنها قرار دارد، استفاده نمیشود. این به دلیل ویژگی ذاتی این مدل (x*y = k) است که قبلاً در مورد آن صحبت کردیم. به بیان سادهتر، هرچه نقدینگی بیشتری در استخر وجود داشته باشد، سیستم میتواند سفارشات بزرگتری را در محدوده قیمتی بزرگتری پشتیبانی کند.
با این حال، ارائهدهندگان نقدینگی (LP) در این استخرها اساساً نقدینگی را برای منحنی قیمت (محدوده) بین صفر تا بینهایت ارائه میدهند.
اگر این اتفاق بیفتد، آن داراییهای بدون استفاده، این اطمینان را ایجاد میکنند که نقدینگی در آن بخش از منحنی قیمت باقی مانده است. این بدان معناست که تنها بخش کوچکی از نقدینگی در استخر در جایی که بیشتر معاملات اتفاق میافتد، وجود دارد.
به عنوان مثال، یونی سواپ در حال حاضر حدود 5 میلیارد دلار نقدینگی قفل شده دارد، در حالیکه تنها یک میلیارد دلار حجم معاملات روزانه آن است. ممکن است فکر کنید این روش خاصی برای انجام کارها نیست و به نظر میرسد تیم یونی سواپ با شما موافق است؛ چرا که Uniswap v3 این مشکل را برطرف میکند.
تامینکنندگان نقدینگی اکنون میتوانند برای کسانی که تمایل به تامین نقدینگی برای آنها را دارند، محدوده قیمت سفارشی را تعیین کنند. این امر باید به نقدینگی متمرکزتری در محدوده قیمتی منجر شود که بیشتر فعالیتهای معاملاتی در آن اتفاق میافتد.
به نوعی، Uniswap v3 یک روش ابتدایی برای ایجاد یک دفتر سفارشات زنجیرهای در اتریوم است، جایی که سازندگان بازار میتوانند تصمیم بگیرند نقدینگی را در محدوده قیمتی که تعیین کردهاند، ارائه دهند. شایان ذکر است که این تغییر، سازندگان بازار حرفهای را، بر مشارکتکنندگان خرده فروشی ترجیح می دهد. زیبایی AMMها این است که هر کسی میتواند نقدینگی خود را تامین کرده و سرمایه خود را به کار اندازد.
با این حال، با این پیچیدگیهای اضافی، تامینکنندگان نقدینگی «تنبل» (Lazy LPs) در مقایسه با بازیکنان حرفهای که به طور مداوم میتوانند استراتژی خود را بهینهسازی کنند، هزینه معاملاتی بسیار کمتری خواهند داشت. در عین حال، تصور جمعآوری کنندگانی مانند “yearn.finance”، درحالیکه راه حلی برای رقابت در این محیط را به تامینکنندگان خردهفروش ارائه میکنند، کار سختی نیست.
چطور از توکن یونی سواپ استفاده کنیم؟
همانطور که گفتیم، یونی سواپ یک پروتکل منبع باز است، به این معنی که هرکسی میتواند برنامه پیش ساخته خود را برای آن ایجاد کند. با این حال، رایجترین مورد “https://app.uniswap.org” یا “https://uniswap.exchange” است.
برای کار با یونی سواپ میتوان مراحل زیر را طی کرد:
- به رابط Uniswap بروید.
- کیف پول خود را وصل کنید. میتوانید از کیف پولهای “MetaMask” ، “Trust Wallet” یا هر کیف پولی که از اتریوم پشتیبانی میکند، استفاده کنید.
- توکنی را که میخواهید از آن مبادله کنید، انتخاب کنید.
- توکنی را که میخواهید با آن مبادله کنید، انتخاب کنید.
- روی Swap کلیک کنید.
- پیش نمایش تراکنش را در پنجره ایجاد شده، مشاهده کنید.
- درخواست تراکنش را در کیف پول خود تأیید کنید.
- منتظر بمانید تا تراکنش در بلاک چین اتریوم تایید شود. میتوانید وضعیت آن را در “https://etherscan.io”/ کنترل کنید.
در ادامه به توضیح توکن یونی سوآپ میپردازیم. همچنین در ویدیوی زیر بهطور خلاصه درباره آن گفتهایم:
توکن یونیسواپ (UNI) چیست؟
توکن بومی یونی سواپ (UNI)، به عنوان توکن حاکمیتی شناخته میشود. این به این معناست که به دارندگان توکن در مورد پیشرفتهای جدید و تغییرات در پلتفر ، از جمله نحوه توزیع توکنها در جامعه و توسعهدهندگان و همچنین هرگونه تغییر در ساختار هزینه، حق رای میدهد.
توکن UNI در ابتدا در سپتامبر 2020 به منظور جلوگیری از منحرف شدن کاربران به رقیب این صرافی غیرمتمرکز یعنی “SushiSwap” ایجاد شد. یک ماه قبل از راهاندازی توکنهای UNI ، سوشی سواپ (که یک فورک از یونی سواپ است) کاربران را با دادن پاداش به شکل “SUSHI” تشویق کرده بود تا داراییهای خود را به این پلتفرم جدید اختصاص دهند.
سوشی (Sushi) نوع جدیدی از توکن بود که به کاربران با توجه به تمام هزینههای پرداخت شده در این پلتفرم، حق حاکمیت بر پروتکل جدید را می داد.
یونی سواپ با ایجاد 1 میلیارد توکن UNI به این حرکت پاسخ داد و تصمیم گرفت 150 میلیون از این توکنها را بین تمام افرادی که تا به حال از این پلتفرم استفاده کردهاند، توزیع کند. هر نفر 400 توکن UNI دریافت کرد که در آن زمان بالغ بر 1000 دلار بود.
مزایای توکن یونی سواپ (UNI) چیست؟
به طور کلی یونی سواپ مزایای قابل توجهی را برای کاربران و بازار به ارمغان میآورد. این توکن به دلیل ماهیت باز و رابط کاربری سادهاش به ستاره تبدیل شده است. پلتفرم معاملاتی یونی سواپ بسیار ساده است. شما میتوانید معاملات را با یک کلیک انجام دهید؛ به طور کلی، تمام شبکه به دلیل ویژگیهای آن بسیار قابل انعطاف است.
- انعطافپذیر
با استفاده از این شبکه هرکسی میتواند به راحتی دو دارایی اتریوم را با استخر نقدینگی زیرین مبادله کند. به علاوه، هر پروژهای میتواند با تأمین ارزش مساوی دو توکن ERC-20 که در حال جفت شدن هستند، ایجاد بازار کند. با این حال، این طبیعت باز همچنین به این معنی است که شما باید تمام پروژههای خود را به دقت انجام دهید. کلاهبرداریهای زیادی وجود دارند که به شبکه ملحق شدهاند.
- مقاومت در برابر سانسور
یونی سواپ هیچ اختیار مرکزی برای مسدود کردن کاربران و تصرف وجوه آنها ندارد. هیچ شرکتی تصمیم نمیگیرد که آیا بیش از حد معامله کردهاید یا در چه شرکتهایی میتوانید سرمایهگذاری کنید. این یک بازار غیرمتمرکز جهانی است که دسترسی برابر برای همه افراد را فراهم میکند. به این ترتیب، این پلتفرم به طور کامل ماهیت «عدم تمرکز» را دربر میگیرد.
- ارائه گزینههای متنوع برای معاملات
از آنجا که یونی سواپ با طبیعت غیرمتمرکز عمل میکند، معمولاً بین لیست توکنهای آن و صرافیهای متمرکز تفاوت قیمت وجود دارد. این تفاوتها میتواند برای کسانی که در معاملات بین “CeFi” و “DeFi” تبادل میکنند، بازده بزرگی داشته باشد. امروزه تعداد زیادی از معاملهگران با استفاده از اختلاف قیمت بین قیمتهای یونی سواپ و بقیه بازار سود کسب میکنند.
- امنیت
یونی سواپ یک پروژه منبع باز است که توسط جامعه توسعه، بازبینی جدی شده است. تمام کدگذاریهای قراردادهای هوشمند ایمن بوده و پلتفرم غیرقابل توقیف (Non-Custodial) است، بنابراین هکرها از حمله به آن هیچ سودی نمیبرند. هنگام استفاده از یونی سواپ هنوز هم باید مراقب کلاهبرداران باشید، زیرا هیچگونه کنترل کیفی برای پروژههای جدید در نظر گرفته نشده است.
- حریم خصوصی
DEXها نسبت به صرافیهای متمرکز، از حریم خصوصی شما بیشتر محافظت میکنند. این پروتکلها بدون مجوز هستند، نیازی به KYC ندارند (مشتری خود را بشناسید) و به شما اجازه میدهند بدون نیاز به ثبت نام و ورود به بازار، معامله کنید. به این ترتیب، کل ساختار این پلتفرمها ناشناس باقی میماند.
- سازگاری
یونی سواپ با الزامات استاندارد توکن ERC-20 مطابقت دارد. علاوه بر این، این پلتفرم از ادغام “API” شخص ثالث نیز پشتیبانی میکند. این پروتکلها به سرمایهگذاران این توانایی را میدهند تا از ابزارهای خارجی در استراتژیهای معاملاتی خود استفاده کنند. امروزه چندین رابط شخص ثالث، رباتهای معاملاتی و ابزارهای مدیریت بازار برای بهبود “UX Uniswap” وجود دارد.
قیمت ارز دیجیتال یونی سواپ چقدر است؟
ارزش بازار یونی سواپ در زمانِ نوشتن این مطلب، حدود 11 میلیارد دلار است. قیمت هر واحد یونیسواپ نیز حدودا 18 دلار. بالاترین قیمت این ارز دیجیتال مانند سایر ارزهای دیجیتال در تاریخ می سال 2021 اتفاق افتاد. در آن زمان قیمت این رمز ارز حدود 44 دلار بود؛ طبیعتا پس از آن تاریخ این ارز دیجیتال با افت قیمتی مواجه شد.
6 نکته مهم که پیش از خرید توکن بومی یونی سواپ باید بدانید
نکات مهم و جالب توجه زیادی درباره رمز ارز یونی سواپ وجود دارد؛ نکات مهمی که لازم است قبل از خرید به آنها توجه کنید. در لیست زیر 6 تا از مهمترین نکات لازم پیش از خرید یونی سواپ را ارائه میکنیم.
- یونی سواپ یک ارز دیجیتال و یک صرافی غیرمتمرکز است
برنامههای مالی غیرمتمرکز (DeFi) در سال جاری رشد زیادی داشته است و یونیسواپ از نظر حجم معاملات در بین بزرگترین مبادلات غیرمتمرکز قرار میگیرد.
در مورد ارز دیجیتال یونی سواپ نیز میتوان گفت که یک توکن دیجیتال حاکمیتی است؛ به این معنی که دارندگان میتوانند به تغییرات پیشنهادی در صرافی یونی سواپ رای دهند. موفقیت این توکن کاملا به صرافی بستگی دارد، زیرا اگر صرافی محبوبیت بیشتری پیدا کند، به احتمال زیاد افراد بیشتری تمایل به خرید این توکن خواهند داشت.
- این صرافی به عنوان یک سازنده بازار خودکار عمل می کند
صرافی یونی سواپ یک بازار ساز خودکار است. این یک نوع صرافی غیرمتمرکز است که جفت توکنهای مختلف را برای معامله ارائه میدهد. قیمتها با استفاده از فرمولهای ریاضی و معاملات، با استفاده از قراردادهای هوشمند انجام میشوند.
- کاربران میتوانند رمزارزهای خود را به یونی سواپ قرض بدهند
برای داشتن وجوه کافی در استخرهای نقدینگی، یونی سواپ به کاربرانی که ارزهای خود را قرض میدهند، پاداش میدهد. هنگام اضافه کردن نقدینگی، شما باید مقادیر معادل هر دو ارز دیجیتال را به استخر اضافه کنید. به عنوان مثال، اگر استخر Ethereum/Dai را انتخاب کنید، باید به شکل Ethereum و Dai وام بدهید.
در ازای مشارکت شما، یونی سواپ به شما سهمی از هزینه گس مربوط به آن نقدینگی را پرداخت میکند. در ادامه مثال بالا، هر بار که شخصی اتریوم و دای را معامله میکند، شما سهمی از هزینههای گس را دریافت میکنید.
- این توکن روی بلاکچین اتریوم فعالیت میکند
یونی سواپ بر اساس فناوری بلاک چین اتریوم ساخته شده است. دلیلی که کاربران Uniswap باید هزینه گاز را با اتریوم پرداخت کنند نیز، همین است.
مسأله این جاست که اتریوم به دلیل محبوبیت بسیار زیاد، انباشتگی زیادی دارد. تعداد تراکنشهای موجود در بلاک چین بیشتر از چیزی است که اتریوم بتواند آن را مدیریت کند؛ این نکتهای است که باعث افزایش هزینهها و کند شدن زمان پردازش میشود.
علاوه بر این، هزینه گاز به تراکم در زمان معامله بستگی دارد، نه میزان معامله. اگر فقط مقدار کمی معامله میکنید، یونی سواپ یک انتخاب ضعیف است. پرداخت 30 دلار هزینه برای معامله 50 دلاری منطقی نیست.
- یونی سواپ الهامبخش طیف وسیعی از مخاطبین بوده است
تعدادی صرافی غیرمتمرکز وجود دارد که به طور مشابه عمل میکنند. تعدادی از آنها را در لیست زیر آوردهایم:
- PancakeSwap
- SushiSwap
- BurgerSwap
- Curve
- DODO
یکی از مزایای چندین صرافی دیگر این است که آنها روی زنجیره هوشمند بایننس اجرا میشوند، که در حال حاضر هزینههای بسیار کمتری نسبت به اتریوم دارد. پنکیک سواپ PancakeSwap، به عنوان جایگزینی ارزانتر برای یونی سواپ موفق عمل کرده است.
- یونی سواپ یک سرمایهگذاری با ریسک بالا و جای رشد زیاد است
قبل از خرید یونی سواپ مطمئن شوید که خطرات احتمالی این سرمایهگذاری را درک کردهاید. ارزهای دیجیتال بیثبات هستند و این احتمال وجود دارد که سرمایهگذاری شما در آینده با ضرر مواجه شود. یکی از بزرگترین مشکلات احتمالی این است که تنظیمکنندهها میتوانند به طور کلی DeFi را سرکوب کنند، که این نکته طبیعتا روی ارزهای دیجیتال و یونی سواپ تأثیر منفی خواهد داشت.
حتی با در نظر گرفتن ریسک، دلایل زیادی وجود دارد که به عنوان یک کاربر یونی سواپ را به عنوان یک سرمایهگذاری انتخاب کنیم. این شرکت پیشتاز رقابت است و چیزی حدود 60 درصد از سهم بازار غیرمتمرکز را به خود اختصاص داده است.
نتیجهگیری
همانطور که گفتیم، ارز دیجیتال یونی سوال با حجم معاملات روزانه 1 میلیارد دلار و با توکن UNI که در جایگاه دهم از نظر ارزش بازار قرار دارد، یک گزینه بسیار مناسب برای سرمایهگذاری در دنیای ارزهای دیجیتال است.
با توجه به تاریخچه قیمتی این ارز دیجیتال از زمان پیدایش تاکنون، متوجه میشویم که این توکن در طول این سالها رشد قیمتی خوبی داشته و توانسته است جایگاهش را در میان ارزهای دیجیتال تثبیت کند.
بنابراین این ارز دیجیتال شایسته این است که جایی را در سبد سهام کریپتویی شما به خودش اختصاص بدهد. برای خرید این رمز ارز، میتوانید از پلتفرم امن و معتبر دیدکس استفاده کنید.
هم اکنون این ارز دیجیتال در لیست ارزهای دیجیتال صرافی دیدکس وجود دارد. برای خرید میتوانید، اینجا کلیک کنید.
منابع:
نویسنده: مهشید ربیعی