کیف پول ارز دیجیتال (Cryptocurrency Wallet) چیست و چطور باید از آن استفاده کرد؟

دارایی‌های دیجیتالی، مانند هر دارایی با ارزش دیگری، نیاز به مکانی امن برای ذخیره‌شدن دارند. آن‌ها در یک فضا تحت عنوان کیف پول‌ نگهداری می‌شوند. اما این کیف پول‌ها دقیقاً چه هستند، چگونه کار می‌کنند، هدف از ساخت‌شان چیست و انواع مختلف آن‌ها کدام‌است؟ در این مطلب تلاش کرده‌ایم تا همه‌ چیزهایی که لازم است درباره کیف پول ارز دیجیتال بدانید را به سادگی توضیح دهیم. پس با دیدکس همراه باشید.

کیف پول ارز دیجیتال چیست؟

کیف پول ارزهای رمزپایه، یک کیف پول دیجیتالی ایمن است که، برای ذخیره، ارسال و دریافت ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین استفاده می‌شود. بیش‌تر کوین‌ها کیف پول رسمی دارند. در واقع ارزهای رمزپایه باید در کیف پول‌های  مخصوصی که برای آن‌ها به وجود آمده است، نگهداری شوند.

برخی از کیف پول‌ها به طور خاص برای یک ارز رمزپایه استفاده می‌شوند، درحالی‌که برخی، می‌توانند برای بیش از یک کوین مورد استفاده قرار گیرند. برخی از کیف پول‌ها را خود افراد مدیریت خواهند کرد و برخی دیگر (مانند آن‌هایی که در صرافی‌ها یافت می‌شوند) به طور کامل توسط افراد اداره نمی‌شوند.

در زیر به توضیح نحوه کار کیف پول دیجیتال می‌پردازیم، در مورد انواع مختلف کیف پول صحبت می‌کنیم و به شما توصیه می‌کنیم که در چه شرایطی از کدام کیف پول استفاده کنید.

کیف پول رمز ارز چگونه کار می‌کند؟

کیف پول‌ها نرم افزارهایی هستند که برای مشاهده موجودی ارزهای رمزنگاری شده و انجام معاملات مورد استفاده قرار می‌گیرند.

انواع مختلفی از کیف پول وجود دارد که تفاوت کمی با یکدیگر دارند. به طور کلی، هر کیف پول مشخص با یک یا چند ارز رمزپایه کار می‌کند و قادر به ذخیره یک یا چند آدرس عمومی (Public Address) مخصوص ارزهای رمزنگاری شده است.

آدرس‌های عمومی مانند شماره حساب‌های خاص ارزهای رمزپایه هستند، می‌توان از آن‌ها برای دریافت نوع خاصی از ارزهای رمزپایه استفاده کرد (به عنوان مثال، برای دریافت بیت‌کوین، به آدرس بیت‌کوین نیاز دارید). آدرس‌های عمومی، می‌توانند، به صورت عمومی به اشتراک گذاشته شوند.

کیف پول‌ها به شما امکان می‌دهند موجودی مرتبط با یک آدرس را مشاهده کنید و تا زمانی که مالک آدرس هستید، پول را در بلاک‌چین جابه‌جا کنید.

اثبات مالکیت آدرسِ عمومی، با استفاده از یک کلید خصوصی (Private Key) (کد مخفی مرتبط با آدرس عمومی)، در کیف پول‌های غیرحضانتی (Non-Custodial) انجام می‌شود. در کیف پول‌های حضانتی (Custodial)، متولی (شخص ثالث مانند صرافی، دلال و غیره) کلید را برای شما نگه می‌دارد.

اساساً کیف پول مانند پلتفرمِ حساب بانکی آنلاین شماست، آدرس شما مانند شماره حساب شماست، بلاک‌چین مانند دفتر بانک است و صرافی مانند بانکدار شماست.

انواع کیف پول ارزهای دیجیتال

انواع مختلفی از کیف پول وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید، از جمله: آنلاین، آفلاین، موبایلی، سخت افزاری، دسکتاپ و کاغذی.

تفاوت انواع مختلف کیف پول در این است که کیف پول روی چه نوع رسانه‌ای ذخیره شده است، چه کسی کنترل کیف پول را بر عهده دارد و اینکه آیا داده‌ها به صورت آنلاین ذخیره می‌شوند یا نه.

برخی از کیف پول‌ها بیش از یک روش دسترسی به کیف پول را ارائه می‌دهند – به عنوان مثال، کیف پول سایت بیت‌کوین، هم یک برنامه دسکتاپ است و هم یک برنامه موبایل.

بیشتر کیف پول‌ها در بیش از یکی از دسته‌های زیر قرار می‌گیرند:

• کیف پول‌های گره کامل (Full Node Wallet):

  با استفاده از این کیف پول، می‌توانید، کلیدهای خصوصی خود را کنترل کرده و یک نسخه کامل از بلاک‌چین را میزبانی کنید. اساساً هر کوینی یک کیف پول رسمی از این نوع دارد و آن را می‌توان در گیت هاب (GitHub) رسمی سایت که اغلب در وب‌سایت رسمی وجود دارد، یافت.

توجه:  منظور از «رسمی» این است که «توسط توسعه دهندگانی که سکه را خلق کرده‌اند، تأیید شده است».  بسیاری از رمزارزها، غیرمتمرکز هستند، بنابراین هیچ مقام رسمی وجود ندارد.

• کیف پول حضانتی (Custodial Wallet):

  در این نوع کیف پول‌ها، کلید شخصی‌‌ کاربر توسط یک نهاد نظارتی شخص ثالث برای او نگهداری می‌‌شود. در این حالت کاربر تنها چیزی که لازم دارد رمز عبور برای ورود به حساب کاربری‌اش در سایت صرافی است. صرافی تضمین می‌کند که جای کوین‌‌های کابران امن است. بیش‌تر کیف پول‌های صرافی‌ها، از نوع حضانتی هستند. در نقطه مقابل، کیف پول‌های «غیرحضانتی» (Non-Custodial Wallet) قرار دارند که کنترل کلیدهای خصوصی به طور کامل بر عهده خود کاربر است.

• کیف پول دسکتاپ (Desktop Wallet):

  این نوع کیف پول، رایج‌ترین نوع کیف پول است. معمولاً نرم افزاری ا‌ست که به طور مستقیم به کوین‌های کاربر متصل می‌شود.

• کیف پول موبایلی (Mobile Wallet):

  کیف پولی‌ست که، از طریق نرم افزارهای تلفن‌های هوشمند اجرا می‌شود.

• کیف پول آنلاین (Online Wallet):

  کیف پول آنلاین، کیف پول تحت وب است. شما اپلیکیشنی را دانلود نمی‌کنید، بلکه داده‌ها در یک سرور واقعی یا مجازی میزبانی می‌شوند. برخی از کیف پول‌های آنلاین کیف پول‌های ترکیبی هستند، که اجازه رمزگذاریِ داده‌های خصوصی را قبل از ارسال به سرورِ آنلاین، صادر می‌کنند.

• کیف پول نرم‌افزاری (Software Wallet):

  هر کیف پول مبتنی بر نرم افزار، یک کیف پول نرم افزاری است.

• کیف پول سخت‌افزاری (Hardware Wallet):

  این نوع کیف پول، یک سخت افزارِ اختصاصی ا‌ست؛ که به طور خاص، برای نگه داشتن ارزهای رمزپایه و امنیت آن ساخته شده است. این نوع، شامل دستگاه‌های USB است. این دستگاه‌ها می‌توانند، برای انجام معاملات و دریافت اطلاعات به صورت آنلاین و سپس برای حمل و نقل و امنیت، به صورت آفلاین درآیند.

• کیف پول کاغذی (Paper Wallet):

  می‌توانید کد QR را برای کلید عمومی و کلید خصوصی، روی یک کاغذ چاپ کنید. با این کار می‌توانید، ارز دیجیتال را با استفاده از کیف پول کاغذی، ارسال و دریافت کنید. با این کار از خطرات نگهداری دیجیتالیِ رمزارزهای خود جلوگیری خواهید کرد.

• اختصاصی سکه (Coin specific):

  کیف پولی که فقط با یک سکه خاص کار می‌کند.

• اختصاصیِ شبکه (Network specific):

  کیف پولی که می‌تواند چندین توکن را در یک شبکه واحد در خود جای دهد.

• جهانی / مولتی-دارایی / مولتی-سکه (Universal / multi-asset / multi-coin):

  کیف پولی که می‌تواند آدرس‌های چندین رمزارز را در خود جای دهد.لطفاً توجه داشته باشید، که صرف «جهانی» بودن کیف پول به معنای واقعی نگه داشتن هر دارایی رمزنگاری نیست. از صرافی‌ها گرفته تا بهترین کیف پول مولتی-دارایی موجود، ما محصولی را نمی‌شناسیم که به معنای واقعی کلمه تمام ارزهای رمزپایه را در خود داشته باشد.

از چه کیف پول رمزنگاری استفاده کنیم؟

معمولاً استفاده از کیف پول رسمی (یا تایید شده رسمی) هر سکه، بهترین پیشنهاد است. بنابراین، برای بیت‌کوین، ما پیشنهاد می‌کنیم از کیف پول «بیت‌کوین کُر» (Bitcoin Core)، برای «لایت‌کوین» ( Litecoin)، لایت‌کوین کُر (Litecoin Core) و برای اتریوم (Ethereum)، از مای اتر ولت (MyEtherWallet) استفاده کنید.

کیف پول کامل یک رمزارز، به فضای سخت‌افزاریِ زیادی احتیاج دارد. به همین خاطر می‌توانید پیشنهادهای زیر را در نظر داشته باشید.
از آنجا که کیف پول رسمی هر کوین ممکن است، کاربران را مجبور به دانلود فایل‌های بسیار بزرگ کند، گزینه‌های زیر می‌توانند، جایگزین مناسبی برای کیف پول‌های رسمی باشند:

• برای کسانی که مایل به استفاده یا سرمایه‌گذاری در سکه‌های متنوع هستند، کیف پول جهانی / کیف پول مولتی-دارایی / کیف پول مولتی-سکه، می‌تواند انتخاب خوبی باشد.
• برخی از کیف پول‌های نرم افزاری مانند Coinomi ، Exodus ، Atomic Wallet  و Ethos که جهانی هستند به طور معمول دارای نسخه‌های دسکتاپ و تلفن هستند.
• برخی از کیف پول های سخت افزاری و جهانی مانند TREZOR و Nano S  نیز، گزینه‌های خوبی برای ذخیره‌سازی طولانی‌مدت هستند.

در انتخاب کیف پول همچنین باید بین انتخاب کیف پول حضانتی و غیر حضانتی تصمیم بگیرید. کیف پول غیر حضانتی مانند کیف پول بلاک‌چین و کیف پول اتریوم، که شما به طور مستقیم کنترل کلید خصوصی را در دست دارید. در کیف پول‌های غیر حضانتی مانند صرافی‌های کوین‌بیس و بایننس، شما به طور غیرمستقیم کلید خصوصی خود را در اختیار دارید. در حال حاضر بیش‌تر مردم سکه‌های خود را در کیف پول حضانتی نگه می‌دارند.

در آخر، باید از وجود کیف پول‌های شبکه‌ای و عملکردهای آن‌ها نیز آگاه باشید. به عنوان مثال، کیف پول کوین‌بیس(محصول کمپانی کوین‌بیس) و کیف پول «تراست» (Trust)، هر دو کیف پول‌های مبتنی بر اتریوم هستند که، به شما امکان ذخیره کردن تعداد زیادی از توکن‌های مبتنی بر اتریوم را می‌دهند. به علاوه به عنوان یک مرورگر وب برای وب غیرمتمرکز عمل می‌کند (برای شما امکان استفاده از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را فراهم می‌کنند).

به زبان ساده، کیف پولی که انتخاب می‌کنید، به نیاز شما بستگی دارد.  به طور کلی کیف پول‌های حضانتی مانند «ترزور» (TREZOR) برای ذخیره‌سازی طولانی‌مدت عالی هستند، کیف پول‌های حضانتی مانند کیف پول بایننس، برای ترید لازم و ضروری هستند و کیف پول‌های نرم‌افزاری مانند «کوین‌بیس» (Coinbase)، «کیف پول بلاک‌چین» (Blockchain Wallet) و کیف پول «تراست» (Trust)، گزینه‌های مناسبی برای استفاده روزانه هستند.

فراموش نکنید که بین انواع کیف پول‌های بالا هم‌پوشانی وجود دارد، به عنوان مثال، کیف پول کوین‌بیس یک کیف پول نرم افزاری مولتی-دارایی نیمه-حضانتی با یک مرورگر وب اتریوم است.

نکته: کیف پول‌های مولتی-دارایی را کیف پول‌های مولتی-سکه‌ای نیز می‌نامند. دلیل استفاده از دارایی به جای سکه در بالا، این است که «توکن‌»ها (Token) نیز در کیف پول ذخیره می‌شوند در حالی‌که، ارز (currency) نیستند.

نکاتِ مهمی برای انتخاب کیف پول

با توجه به موارد فوق، اگر تازه وارد دنیای رمزارزها شده‌اید، می‌توانید مراحل زیر را انجام دهید:

1. کیف پول رسمی (یا رسمی تایید شده) را از وب سایت رسمی مربوطه دانلود کنید.
2. در یک سرویس کیف پول حضانتی مانند کوین‌بیس یا سرویس کیف پول غیرحضانتی مانند کیف پول بلاک‌چین، ثبت نام کنید.
3. برای ذخیره سازی طولانی‌مدت کیف پول سخت‌افزاری مانند ترزور را خریداری کنید.
4. از یک کیف پول نرم‌افزاریِ جهانی (یا کیف پول‌های دیگر که در بالا معرفی کردیم)، که متناسب با نیازهای شما باشد، استفاده کنید. به عنوان مثال، تراست برای کاوش در اکوسیستم اتریوم یا کیف پول اتمی برای نگهداری طیف وسیعی از سکه‌ها.

از گزینه‌های معرفی شده در بالا، کوین‌بیس و ترزور، گزینه‌های خوبی هستند. زیرا استفاده از آن‌ها به دانش فنی زیادی احتیاج ندارند، دارای راهنما هستند، از بهترین روش‌های امنیتی بهره می‌برند و نیازی به دانلود کامل بلاک‌چین برای کوین نیست.

اگر بدانید چه کاری می‌خواهید انجام دهید، طیف گسترده‌ای از کیف پول‌های مختلف برای انتخاب وجود دارد که مزایا و معایب مختلفی دارند.

نکاتی درباره کیف پول‌های کریپتوکارنسی

نکته:  هیچ کیف پول واحدی وجود ندارد که بتواند هر نوع سکه را ذخیره کند. بنابراین باید براساس نوع سکه‌ای که می‌خواهید نگه دارید، یک نوع کیف پول را انتخاب کنید.

نکته:  می‌توانید تمام توکن‌های ERC-20 را در یک کیف پول ERC-20، مانند کیف پول اتریوم، تراست و یا کوین‌بیس، ذخیره کنید (توکن‌هایی که روی پلتفرم اتریوم ایجاد شده‌اند؛ توکن‌های مبتنی بر  AKA اتریوم). بسیاری از توکن‌های مبتنی بر اتریوم نیز کیف پول‌های خاص خود را دارند (برای یافتن کیف پول‌های رسمی گیت‌هاب یا وب سایت رسمی سکه را بررسی کنید). اگر در حال سرمایه‌گذاری روی یک «آیکو» (ICO) هستید، احتمالاً برای ذخیره / ارسال توکن به یک کیف پول  ERC-20 نیاز خواهید داشت.

نکته: به کیف پول گره-کاملی که بلاک‌چین کامل یک سکه را دانلود می‌کند، «گره کامل» گفته می‌شود. این کیف پول‌ها ممکن است فضای زیادی را اشغال کنند و از انرژی بالایی نیز استفاده کنند زیرا نیاز به دانلود کل بلاک‌چین و به روزرسانی آن دارند. بیت‌کوین کُر، لایت‌کوین کُر و کیف پول اتریوم، نمونه‌هایی از کیف پول‌های گره-کامل هستند. اگر فضای دیسک زیادی برای اجرای گره ندارید، به جای آن‌ها، کیف پول‌های دیگر را در نظر بگیرید.

نکته:  اگر از کیف پول‌های آنلاین استفاده می‌کنید، مراقب بدافزار افزونه مرورگر (browser extension malware) باشید. ممکن است بخواهید برای کیف پول آنلاین خود از مرورگری متفاوت از مرورگر روزانه اینترنت استفاده کنید.

نکته:  اصطلاح «کیف پول داغ» (Hot Wallet)، کیف پول متصل به اینترنت را توصیف می‌کند .اصطلاح «کیف پول سرد» (Cold Wallet)، به کیف پول غیر متصل به اینترنت اشاره می‌کند (به عنوان مثال کیف پول سخت‌افزاری که به اینترنت وصل نیست). وقتی ارز رمزنگاری شده در «سردخانه» باشد، به این معنی است که به صورت آفلاین در «کیف پول سرد»، نگهداری می‌شود. وجوهی که می‌خواهید مانند پول نقد استفاده کنید باید در کیف پول داغ باشند، وجوهی که قصد دارید برای بلند مدت ذخیره کنید، بهتر است در «سردخانه» و در یک کیف پول آفلاین نگهداری شود. کیف پول‌های داغ «اهداف داغ» محسوب می‌شوند (یعنی هدف هکرها هستند). بنابراین، اگر یک «کیف پول داغ» دارید، مطمئن شوید که می‌توانید لایه‌های محافظتی بیشتری داشته باشید (دو فاکتور، رمز عبور قوی، روشن نگه داشتن همه تنظیمات امنیتی و غیره).

مهم:  به یاد داشته باشید که با داشتن هر کیف پول غیر حضانتی، اگر کلید خصوصی خود را گم کنید، پول خود را نیز از دست می‌دهید.  این برای کیف پول‌های کاغذی، کیف پول‌های سخت‌افزاری یا هر نوع کیف پول دیگر صدق می‌کند.  دلیل این‌که کلیدهای خود را گم می‌کنید مهم نیست؛ هیچ راهی برای پس گرفتن ارز رمزنگاری شده شما بدون آن‌ها وجود ندارد.  به علاوه، اگر کیف پول شما هک شد، چه نزد صرافی باشد یا نه، پول خود را از دست می‌دهید. بنابراین اطمینان حاصل کنید که از بهترین روش‌ها استفاده کرده و کیف پول خود را ایمن نگه دارید.

نکات امنیتی که در استفاده از کیف‌پول ارزهای دیجیتال باید رعایت کنید

• کلیدهای خصوصی خود را به اشتراک نگذارید

  : همانطور که از نام آن پیداست، می‌توانید آدرس عمومی خود را به صورت عمومی به اشتراک بگذارید. اما، هرگز نباید کلیدها و رمزهای عبور خصوصی خود را با کسی به اشتراک بگذارید.

• کوین‌های شما بلاک‌چین ذخیره می‌شوند نه کیف پولتان:

  رمزارزهای شما در واقع در «کیف پول» ذخیره نمی‌شوند، بلکه در «بلاک‌چین» ذخیره می‌شوند. به عبارت دیگر،کیف پول شما نرم افزاری‌ست که، برای تعامل با بلاک‌چین طراحی شده است. کیف پول، آدرس‌ها را ذخیره می‌کند، نه رمزارزها را. به عنوان مثال، کیف پول بیت‌کوین با بلاک‌چین بیت‌کوین ارتباط برقرار می‌کند و اجازه می‌دهد، بیت‌کوین بین آدرس‌های صاحبان آن آدرس‌ها، جا به جا شود و به کاربران اجازه می‌دهد مانده‌های مرتبط با یک آدرس را مشاهده کنند.

• موارد فنی:

  بسیاری از کیف‌ پول‌ها، کیف پولِ حضانتی هستند.با کیف پول‌های مخصوص ِنگهداریِ رمزارز، دغدغه شما فقط، موجودی‌های نمایش داده شده و آدرس عمومی شما است. با این حال، کیف پول‌های گره-کامل (Full-Node Wallet)، مانند کیف پول رسمی هر کوین، کمی پیچیده‌تر هستند. پشت هر آدرس یک کلید خصوصی قرار دارد (یک کد دیجیتالی امن که مخصوص شما و کیف پول شماست). یک کلید خصوصی مالکیت یک کلید عمومی را نشان می‌دهد (یک کد دیجیتال عمومی متصل به مقدار مشخصی ارز). درنهایت، هر مجموعه از کلیدهای خصوصی و عمومی به آدرس عمومی (نسخه رمزگذاری شده کلید عمومی) متصل می‌شوند. بنابراین کیف پول شما نرم افزاری‌ست که کلیدهای خصوصی، کلیدهای عمومی و آدرس‌های عمومی شما را ذخیره می‌کند، به شما امکان ارسال و دریافت کوین‌ها را می‌دهد و همچنین به عنوان دفتر شخصیِ مانده و معاملات عمل می‌کند.

آیا کیف پول ارز دیجیتال امن است؟

تمام کیف پول‌های ارز دیجیتال، برای تامین امنیت ساخته شده‌اند، اما امنیت از یک کیف پول به کیف پول دیگر متفاوت است. به طور کلی، در انتخاب نام کاربری و رمز عبور، دقت کنید. ما پیشنهاد می‌کنیم ارزهای مورد نیاز خود را در یک زمان در یک کیف پول واحد که مرتباً استفاده می‌کنید، نگهداری نکنید،  برای محافظت از لایه‌های اضافی، از احراز هویت گوگل استفاده کنید. همچنین، می‌توانید از  تراکنش‌های چند امضایی استفاده کنید .

تهیه پشتیبان از کیف پول و کلیدهای شخصی و رمزگذاری آن‌ها هوشمندانه است. حداقل یک نسخه پشتیبان باید روی CD یا درایو باشد تا اطمینان حاصل شود که یک «hard copy» دارید. اگر کیف پول یا کلیدهای خود را گم کنید، به معنی گم کردن پولتان است.

در زیر چند نکته اضافی برای ایمن نگه داشتن سکه‌ها و ایمن بودن کیف پول آورده شده است.

• برخی از نرم افزارهایی که به عنوان کیف پول ارائه می‌شوند، بدافزارهایی هستند که سعی در سواستفاده دارند. سواستفاده از کسانی که مایل به دانلود و نصب نرم افزار غیررسمی از اینترنت هستند. هرگز به نرم افزارهای استخراج یا کیف پولی که از منبع ناشناس منتشر شده‌اند، اعتماد نکنید. با راه حل‌های گفته شده در بالا شروع کنید و پس از کسب تجربه، به سراغ کیف پول‌های دیگر بروید.
• همیشه از یک رمز عبور قوی و تمام اقدامات امنیتی موجود استفاده کنید.  به عنوان مثال، اگر می‌توانید از   «احراز هویت دوعاملی» (Two Factors Authentication)، استفاده کنید. به عنوان مثال «احراز هویت گوگل» (Google Authenticator)
• هرگز رمز عبور، سید (Seed)، پین (Pin) یا کلید خصوصی کیف پول خود را به اشتراک نگذارید و مطمئن شوید که آن‌ها را در جایی امن (و در حالت ایده‌آل آفلاین) ذخیره کنید. برای ارسال و دریافت سکه فقط باید آدرس کیف پول عمومی (کلید عمومی) خود را، به اشتراک بگذارید.
• همیشه در صورت امکان به صورت آفلاین به کیف پول خود دسترسی پیدا کنید.  هرگز رمزعبور، سید یا کلید خصوصی خود را در جایی غیر از کیف پول (یا مکان امنی که رمز عبور خود را ذخیره می‌کنید)، وارد نکنید.

نکته: ارز بیش‌تری را نسبت به کیف پول واقعی خود در کیف پول دیجیتال خود نگه ندارید. درباره امنیت کیف پول‌های دیجیتال می‌توانید از وب‌سایت بیت‌کوین (bitcoin.org)، اطلاعات بیش‌تری کسب کنید.

نکته: اگر از کوین‌بیس استفاده می‌کنید، استفاده از سرویس والت (vault service) آن‌ها را برای افزودن یک لایه محافظتی اضافی به سکه‌هایی که به طور فعال معامله یا استفاده نمی‌کنید، فراموش نکنید.

آیا کیف پول‌های بیت‌کوین ناشناس هستند؟

پاسخ تقریباً مشابه جواب این است که ارز رمزپایه ناشناس است یا نه. با توجه به منبع باز بودن و ماهیت عمومیدفترهای بلاک‌چین، اطلاعات کافی برای مشخص کردن هویت (به لحاظ تئوری) وجود ندارد.

منابع:
cryptocurrencyfacts.com

cointelegraph.com

www.g2.com

نویسنده: پرستو کوراوند