ارز دیجیتال مونرو (Monero) چیست؟

زمان مطالعه: 6 دقیقه

ارز دیجیتال یا رمزارز مونرو (Monero) که به اختصار XMR خوانده می‌شود، یکی از منحصربه‌فردترین‌ها و البته محبوب‌ترین ارزهای بازار کریپتوکارنسی‌ است. مونرو دقیقا چیست؟ چه کارکردهایی دارد و چرا این محبوبیت را به دست آوده است؟ در این مطلب همه‌چیز درباره مونرو را با شما در میان می‌گذاریم، پس با ما همراه باشید.

تاریخچه مونرو
برای یافتن ریشه مونرو باید در ابتدا نگاهی به رمزارز دیگری به نام بایت‌کوین (Bytecoin) بیندازیم.
بایت‌کوین در تابستان سال 2012 راه‌اندازی شد؛ این کوین اولین ارز دیجیتالی بود که با استفاده از فناوری‌ای به نام کریپتونوت (CryptoNote) نوشته شده بود.
کریپتونوت امروز پیکره اصلی اغلب رمزارزهای حریم خصوصی موجود را تشکیل می‌دهد که مونرو (Monero) نیز شامل آن‌ها می‌شود. امنیت و حریم خصوصی کوین‌های کریپتونوت توسط اجماع کلیدهای عمومی کنار یکدیگر تضمین می‌شود؛ با ترکیب چندین کلید در یک تراکنش امکان یافتن فرستنده آن وجود ندارد.
استفاده از این «حلقه امضاها» برای امضای تراکنش‌ها، ناشناسی فناوری کریپتونوت را فراهم می‌آورد.
بایت‌کوین در حوزه رمزارزهای ناشناس تلاش خوبی بود، گرچه در توزیع اولیه آن مشکلاتی وجود داشت. زمانی‌که بایت‌کوین راه‌اندازی شد، مشخص شد 80 درصد کوین‌هایی که باید استخراج شوند، در همان زمان موجود بوده‌‌اند.
این موضوع سبب شد 7 تن از توسعه‌دهندگان بلاکچین بایت‌کوین را فورک کرده و ارز جدیدی به‌نامِ بیت‌مونرو (Bitmonero) خلق کنند. این نام در نهایت کوتاه‌تر شد و به مونرو (Monero) تغییر یافت که در زبان اسپرانتو به معنای «سکه» است.
از 7 توسعه‌دهنده‌ای که در ابتدا مونرو را خلق کردند، 5 نفرشان تصمیم گرفتند هویت خود را فاش نکنند. تنها دو نفر از توسعه‌دهندگان مونرو امروز شناخته‌شده هستند: ریکاردو اسپاگنی (Riccardo Spagni) که امروزه توسعه‌دهنده اصلی ا‌ست، و دیوید لاتاپی (David Latapie). ریکاردو اسپاگنی را با لقب “Fluffypony” نیز می‌شناسند.

همه آنچه ارز دیجیتال مونرو را متمایز می‌کند
مونرو از بسیاری جهات به دیگر رمزارزها شباهت دارد. این پروژه متن باز است و هیچ نیازی به مجوز ندارد. ویژگی دوم آن نیز به طور بالقوه می‌تواند دنیا را متحول کند: هیچ نهاد بالادستی و ناظری وجود ندارد که بتواند شما را از استفاده از یک رمزارز منع کند.
این یعنی کسانی که به خدمات بانکی دسترسی ندارند، قادر خواهند بود به شیوه‌ای کاملا متفاوت در یک اقتصاد دیجیتال مشارکت ورزند؛ تمام آنچه این افراد به آن نیاز خواهند داشت، اینترنت و دستگاهی برای اتصال به اینترنت است. میلیون‌ها آدم در سراسر دنیا وجود دارند که به خدمات بانکی دسترسی ندارند، اما امکان دستیابی به گوشی‌های هوشمند و وای‌فای (Wi-Fi) عمومی برایشان فراهم است. هند با داشتن شهروندان بسیار زیادی که از تجهیزات بانکی دور هستند بهترین مثال در این زمینه است.

حریم خصوصی مونرو
مهم‌ترین علتی که به مونرو (Monero) ارزش می‌بخشد، ویژگی‌های مربوط به حریم خصوصی آن است. هیچ‌کس نمی‌تواند ارتباط شما را با یک تراکنش رمزارز مونرو متوجه شود. این ویژگی مونرو را به ارز محبوب کسانی که به هر دلیلی نگران حریم خصوصی خود هستند، تبدیل کرده است؛ باید اشاره کرد که این افراد همیشه دلایل غیرقانونی ندارند، اما قطعا کسانی هستند که چنین فکرهایی را نیز در سر دارند.

قابل تعویض بودن مونرو
یکی دیگر از ویژگی‌های بسیار مهم رمزارز مونرو (Monero) که با حریم خصوصی آن مرتبط است، قابلیت تعویض آن است که در ادامه منظور از آن را توضیح خواهیم داد.
امکان ردیابی تراکنش‌های بیت‌کوین از یک کاربر به کاربر دیگر وجود دارد؛ البته بسته به روش استفاده کاربر از بیت‌کوین، ممکن است نتوانید هویت آن را تشخیص دهید، اما می‌توانید جابه‌جایی هر بیت‌کوین را از آدرسی به آدرس دیگر دنبال کنید. این بدان معناست که اگر بیت‌کوینی در یک جرم مورد استفاده قرار گرفته باشد، کاربر دیگر می‌تواند متوجه آن شود؛ این ویژگی برای پول به هیچ عنوان مناسب نیست.
برای اثبات مطلبی که در پاراگراف قبلی به آن اشاره کردیم با یک مثال ادامه می‌دهیم: تصور کنید شما یک کالای کاملا قانونی را در یک پلتفرم فروخته و در ازای آن بیت‌کوین دریافت کرده‌اید؛ با اینحال متوجه می‌شوید بیت‌کوینی که دریافت کرده‌ید قبلا برای فروش مواد مخدر استفاده شده است. این مسئله ممکن است برای شما اهمیتی نداشته باشد اما زمانی که بخواهید آن را جای دیگری خرج کنید، طرف مقابل شاید تمایلی به دریافت یک کوینِ به اصطلاح «آلوده» نداشته باشد.
به لطف قابلیت‌های پیشرفته حریم خصوصی مونرو، هیچکس نمی‌تواند متوجه شود یک کوین در چه تراکنش‌هایی مورد استفاده قرار گرفته است؛ عملا غیرممکن است بتوانید یک مونرو را به جرمی که گذشته صورت گرفته ربط دهید. هیچ سابقه تراکنشی برای هیچ یک از کوین‌های مونرو وجود ندارد و این یعنی قابل تعویض بودن!

مقیاس‌پذیری پویای مونرو
یکی دیگر از حوزه‌هایی که مونرو تلاش کرده تا نسبت به بیت‌کوین (BTC) عملکرد بهتری داشته باشد، مقیاس‌پذیری آن است. به بیان ساده، مقیاس‌پذیری یعنی «میزان موفقیت شبکه در رشد همگام با تقاضا.» رمزارزهای بر بستر بلاکچین، از لحاظ سایز محدود هستند.
در سال‌های خیلی قبل، محدودیت سایر بلاک بیت‌کوین 1 مگابایت بود. این یعنی تنها 1 مگابایت از اطلاعات تراکنش در هر یک از بلاک‌های بیت‎کوین که هر 10 دقیقه استخراج می‌شوند، جای می‌گیرد.
بحث مونرو کاملا متفاوت است و هیچ محدودیت سایز بلاکی « از قبل» تعیین نشده است. گرچه این ویژگی امکان جای دادن اطلاعات بیشتری از تراکنش را در یک بلاک فراهم می‌کند، اما یک نقطه ضعف هم دارد: اسپمرها (فرستندگان هرزنامه) می‌توانند بلاکچین را پر از تراکنش کنند، که سبب ساخت بلاک‌های بسیار بزرگی خواهد شد.
با این حال توسعه‎دهندگان مونرو برای حل این مشکل یک سیستم جریمه پاداش بلاک را ارائه داده‌اند که در آن میانگین سایز 100 بلاک قبلی مدنظر قرار داده شده است؛ درصورتی که بلاک جدید ماینرها از سایز میانگین چندصد بلاک قبلی تجاوز کند، پاداش آن کاهش می‌یابد.

مونرو و عرضه کلی آن
برخلاف بیت‌کوین، تعداد کوین‌های قابل استخراج مونرو ثابت نیست و این رمزارز همیشه تورم بسیار کمی را با خود به همراه دارد. در ابتدا 18.5 میلیون کوین عرضه خواهد شد و در سال اولین این مقدار حدود 0.87% افزایش می‌یابد.
این درصد هر سال کاهش پیدا می‌کند و تخمین زده شده است که 117 سال طول خواهد کشید تا به دوبرابر مقدار عرضه اولیه برسیم. پس از آن نیز 234 سال طول می‌کشد رقم جدید دو برابر گردد.

در ادامه این پُست، قصد داریم تصویر ذهن شما از این ارز دیجیتال را روشن‌تر کرده و جزئیات بیشتری ازمونرو را ارائه دهیم. «تفاوت سیستم کلیدهای مونرو با دیگر رمزارزها، نحوه ذخیره آن، مقاومت در برابر اسیک (ASIC) و بررسی معایب و مزایای این رمزارز» از جمله موضوعاتی هستند که در ادامه مطلب به آن‌ها خواهیم پرداخت.

مقاوم در برابر اسیک (ASIC)
یکی دیگر از مشکلاتی که در بیت‌کوین با آن مواجه می‌شویم این است که استخراج شبکه اکنون تنها در صورت استفاده از تجهیزاتی که مختص این کار هستند، سودآور است. این سیستم‌ها از بخش خاصی به نام تراشه مدار مجتمع خاص منظوره (ASIC) بهره‌مند هستند که بسیار گرانند؛ این یعنی تنها افراد ثروتمند می‌توانند به استخراج بپردازند.
درباره مونرو بحث فرق می‌کند. این رمزارز از یک الگوریتم هشینگ جایگزین استفاده می‌کند که کریپتونایت (CryptoNight) نام دارد که از قابلیت‌های پیشرفته بسیار زیادی استفاده می‌کند. جزئیات این الگوریتم کمی پیچیده است و تمام آنچه نیاز است بدانید این است که استخراج مونرو هم با CPU و هم GPU برایتان سودآور خواهد بود؛ این یعنی این ارز پتانسیل آن را دارد که حتی از بیت‌کوین نیز غیرمتمرکزتر باشد.

کلید (key) های متعدد مونرو
سیستم کلیدهای مونرو (Monero) نسبت به سیستم کلید بیت‌کوین و اتریوم متفاوت است؛ در این ارزها تنها یک جفت کلید وجود دارد: یک کلید عمومی و یک کلید خصوصی. مونرو از یک کلید مشاهده (view key: کلیدی که فرد با به اشتراک گذاشتن آن امکان مشاهده همه تراکنش‌های آن آدرس فراهم می‌شود) عمومی، یک کلید مشاهده خصوصی، و کلید پرداخت (spend key) عمومی و خصوصی استفاده می‌کند. در مورد این کلیدها ذکر چند نکته خالی از لطف نیست:
• تنها از آدرس‌های عمومی مخفی استفاده می‌شود و فقط کلیدهای مشاهده عمومی ساخته می‌شوند.
• برای بررسی بلاکچین و تایید وجوه دریافتی به یک کلید مشاهده خصوصی نیاز است.
• برای تایید امضا در یک تراکنش به یک کلید پرداخت عمومی نیاز است.
• از کلیدهای پرداخت خصوص برای ایجاد تراکنش‌های بیرونی استفاده می‌شود.

مونرو (Monero) در بازار رمزارزها
قیمت هر یک XMR درحال‌حاضر بالای 100 دلار بوده و این ارز از نظر مجموع ارزش بازار دوازدهمین ارز محبوب بشمار می‌آید. اگر نگاهی به عملکرد مونرو از زمان راه‌اندازی آن بیاندازیم متوجه خواهیم شد که ارزش آن مانند اغلب رمزارزهای دیگر در حوالی ژانویه سال 2018 افزایش یافته و کمی بعد از سقف تاریخی آن (480 دلار) ریزش داشته است.

نحوه ذخیره مونرو
ذخیره مونرو در گذشته تقریبا دردسرساز بود و آنچنان که باید، کاربرپسند نبود؛ اما اکنون بسیار آسان است. برای ذخیره این رمزارز بایستی در ابتدا به سایت www.mymonero.com رفته و پس از ایجاد حساب در آن طی چند گام ساده کیف‌پول مونرو خود را بسازید.

مزایای مونرو
• مونرو یکی از خصوصی‌ترین رمزارزهاست.
• امکان ربط دادن یک تراکنش به یک شخص خاص وجود ندارد.
• پیگیری تراکنش‌ها غیرممکن است.
• این بلاکچین هیچ محدودیتی ندارد. ویژگی «مقیاس‌پذیری پویا» آن بدین معنی‌ست که کارمزدها حتی درصورت استفاده زیاد نیز نباید بیش از حد افزایش یابد.
• شما می‌توانید انتخاب کنید چه کسی قادر به مشاهده تراکنش‌هایتان باشد. برای مثال اگر بخواهید برای اهداف مالیاتی مالکیت خود را نسبت به مقداری مونرو ثابت کنید، می‌توانید کلید مشاهده خصوصی خود را با نهادهای مالیاتی کشورتان به اشتراک بگذارید. این ویژگی احتمال ممنوعیت مونرو توسط نهادهای قانونی را کم‌تر می‌کند.
• یک تیم فوق‌العاده از توسعه‌دهندگان متعهد روی این پروژه کار می‌کنند.

معایب مونرو
• علیرغم مقاوم بودن مونرو در برابر اسیک (ASIC) همچنان تعداد زیادی ماینر متمرکز در آن وجود دارد. حدود 43 درصد هش‌ریت مونرو تحت کنترل تنها 3 استخر قرار دارد.
• تعداد کیف‌پول‌هایی که برای مونرو توسعه داده شده‌اند زیاد نیست و شما نمی‌توانید هیچ کیف‌پول سخت‌افزاری یا روش‌های چند کریپتویی مانند Jaxx را بیابید که از مونرو پشتیبانی کند.
• ذخیره مونرو به روشی کاملا امن بسیار سخت‌تر از اکثر رمزارزهای دیگر است. شاید علت اینکه این رمزارز نسبت به دیگر ارزهای دیجیتال در جامعه فراگیر نشده نیز همین باشد.
• از آنجایی مونرو روی بیت‌کوین مستقر نیست، توسعه اپلیکیشن‌هایی که با بلاکچین آن در تعامل باشند سخت‌تر است.

مونرو در آینده
در دنیایی که دیگر حریم خصوصی «کامل» در هیچ‌چیز وجود ندارد، قطعا نیاز به ارزهایی مانند مونرو که روی حریم‌خصوصی متمرکزند وجود خواهد داشت. مونرو پتانسیل آن را دارد که مردم سراسر دنیا را قادر سازد بدون نیاز به اجازه یک مقام مسئول به صورت آنی به معامله بپردازند. مونرو در کشورهایی با دولت‌های ستمگر می‌تواند ابزاری برای حصول به آزادی باشد.
لازم به ذکر است مجرمان نیز ممنون ویژگی‌های حریم‌خصوصی مونرو هستند. دسترسی به دارک‌وب (Dark Web) ها توسط هیچ‌کس ممکن نیست و این شبکه‌ها قادرند مقدار قابل‌توجهی موادمخدر، سلاح، و دیگر اقلام مجرمانه را بفروش برسانند. مونرو در این وبسایت‌ها به سرعت به یک روش پرداخت تبدیل شده است.
نه تنها مردم و دارک‌وب‌ها، که دولت‌هایی نظیر کره‌شمالی نیز برای دور زدن تحریم‌های بین‌المللی از این رمزارز استفاده می‌کنند؛ به همین دلایل نیز احتمال حمله دولت‌هایی که آنچنان طرفدار ابزار پرداختی «کاملا خصوصی» نیستند، به مونرو بسیار زیاد است.

منبع: www.bitdegree.org

نویسنده: زهرا خالقی